Xét nghiệm PCR tại nhà mất bao lâu và có chính xác không?

Xét nghiệm PCR tại nhà là gì?

Trong thời gian vừa qua, nhiều dịch bệnh chuyển biến phức tạp hạn chế di chuyển. Theo đó xét nghiệm PCR tại nhà là dịch vụ y tế cho phép lấy mẫu xét nghiệm tại nơi ở của khách hàng để phân tích vật liệu di truyền DNA hoặc RNA của virus, vi khuẩn, hoặc các tác nhân gây bệnh khác, mà không cần đến bệnh viện hoặc phòng khám.

Mẫu được lấy bởi nhân viên y tế chuyên nghiệp, sau đó chuyển đến phòng thí nghiệm hiện đại để xử lý, đảm bảo kết quả chính xác như xét nghiệm tại cơ sở y tế.

Cơ chế hoạt động của cách xét nghiệm PCR dựa trên 3 yếu tố sau:

• Tác nhân chính là kỹ thuật PCR giúp khuếch đại hay nhân bản các đoạn DNA hay RNA đặc hiệu của tác nhân gây bệnh như virus SARS-CoV-2 thông qua các chu kỳ luân nhiệt, giúp phát hiện ngay cả khi tải lượng virus thấp.
• Mẫu xét nghiệm lấy được tùy thuộc vào loại bệnh, thông thường là dịch mũi họng, dịch đường hô hấp, hoặc máu, được lấy bằng que swab hoặc ống nghiệm chuyên dụng.
• Kết quả được phân tích bằng máy Real Time PCR hiện đại (như Alinity m) tại các phòng xét nghiệm đạt chuẩn.

Có thể bạn quan tâm: Máy PCR Chẩn đoán nhanh trong sinh học phân tử

Ứng dụng xét nghiệm PCR tại nhà cho các trường hợp như:

• Chẩn đoán bệnh truyền nhiễm: Phát hiện sớm các bệnh như COVID-19, cúm A/B, viêm gan B hay viêm gan C, HIV, lao, hoặc bệnh lây qua đường tình dục Chlamydia, lậu.
• Hỗ trợ xuất cảnh: Cung cấp giấy chứng nhận âm tính hiệu lực 72 giờ được quốc tế công nhận, phù hợp cho người cần đi nước ngoài.
• Theo dõi và điều trị: Định lượng tải lượng virus HIV, viêm gan) hoặc phát hiện kháng thuốc bệnh Lao để tối ưu hóa phác đồ điều trị.
• Khám sức khỏe tại nhà: Phù hợp cho người khó di chuyển, như người cao tuổi, trẻ em, hoặc bệnh nhân có bệnh nền.

Điểm khác biệt so với xét nghiệm tại bệnh viện đó chính là chỉ khác ở khâu lấy mẫu tại nhà thay vì tại cơ sở y tế. Quy trình phân tích và độ chính xác vẫn tương đương, nhờ sử dụng thiết bị và quy trình chuẩn Bộ Y tế.

Xét nghiệm PCR tại nhà mất bao lâu?

Để phân tích thời gian về xét nghiệm PCR tại nhà cho đến khi có kết quả, chúng ta cần tìm hiểu các giai đoạn như sau:

1. Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà:
   Chỉ mất 5 đến 10 phút, nhân viên y tế được đào tạo chuyên môn từ các đơn vị uy tín sẽ đến tận nơi, đảm bảo an toàn và chuyên nghiệp.
2. Vận chuyển và xử lý mẫu:
   Mẫu sau khi thu nhận sẽ được bảo quản ở 2 đến 8°C, vận chuyển đến labo không quá 2 giờ. Tổng thời gian từ lấy mẫu đến xử lý thường từ 4 đến 6 giờ tại labo.
3. Thời gian nhận kết quả:
   Thông thường, kết quả trả sau 24 giờ, nhưng có thể nhanh hơn đến 6 giờ với máy móc hiện đại như Alinity M. Một số trường hợp đông mẫu, thời gian có thể kéo dài 1 đến 2 ngày. Kết quả được gửi qua email hoặc tin nhắn SMS, giấy chứng nhận hiệu lực 72 giờ cho xuất cảnh hàng không.

Lưu ý khi xét nghiệm PCR tại nhà: Thời gian phụ thuộc vào đơn vị cung cấp dịch vụ và tình hình dịch bệnh. Nên kiểm tra trực tiếp với cơ sở để có thông tin chính xác.

Xét nghiệm PCR tại nhà liệu có chính xác không?

Một câu hỏi luôn được các khách hàng khi đặt dịch vụ xét nghiệm PCR tại nhà liệu có chuẩn xác? Thực ra xét nghiệm PCR tại nhà có độ chính xác tương đương với xét nghiệm tại bệnh viện, đạt độ nhạy cao hơn 90% và độ đặc hiệu lớn hơn 98%, được coi là tiêu chuẩn để phát hiện virus COVID-19, HIV, viêm gan, hay bệnh lao.

Ưu điểm:

• Phát hiện virus sớm 1 đến 2 ngày trước triệu chứng của bệnh, ngay cả khi tải lượng virus cực thấp.
• Ít nguy cơ báo âm tính giả hơn test nhanh kháng nguyên độ nhạy 90%.
• Được Bộ Y tế công nhận để chẩn đoán SARS-CoV-2.

Yếu tố ảnh hưởng:

• Kỹ thuật lấy mẫu: Nếu lấy không chuẩn, hay thường gặp là lấy mẫu không sâu vào mũi họng, có thể dẫn đến kết quả chẩn đoán sai gây giả âm tính. Nhân viên y tế chuyên nghiệp sẽ giúp giảm rủi ro trường hợp này.
• Bảo quản mẫu: Mẫu cần giữ lạnh phải đúng cách đúng nhiệt độ và thời gian lý tưởng 2 đến 8°C hoặc -70°C nếu quá 48 giờ.
• Thời điểm lấy mẫu: Hiệu quả nhất sau 5 đến 7 ngày phơi nhiễm.
• Thiết bị labo: Các cơ sở xét nghiệm uy tín thường sử dụng máy hiện đại, đảm bảo độ chính xác gần 100% nếu tuân thủ quy trình.

So với xét nghiệm tại bệnh viện, thì xét nghiệm PCR tại nhà không khác biệt về chất lượng, chỉ khác ở khâu lấy mẫu. Chọn đơn vị được Bộ Y tế cấp phép để đảm bảo kết quả đáng tin cậy. Dưới đây là bảng so sánh giữa xét nghiệm PCR tại nhà và tại bệnh viện để đối chiếu:

Yếu tố	Xét nghiệm PCR tại nhà	Xét nghiệm PCR tại bệnh viện
Độ chính xác	Cao đến 98%	Cao đến 98%, kiểm soát tốt hơn
Rủi ro âm tính giả	Thấp nếu vận chuyển đúng	Thấp nhất
Thời gian tổng	24 giờ đến 2 ngày	4 đến 6 giờ, nhưng chờ lâu hơn
Phù hợp	Người cao tuổi, F1 hay F2	Người cần theo dõi ngay

Lợi ích của lấy mẫu PCR tại nhà

Lấy mẫu PCR tại nhà để xét nghiệm mang lại nhiều lợi ích, đặc biệt trong bối cảnh cần hạn chế di chuyển hoặc tiết kiệm thời gian cho khách hàng. Các lợi ích đó phải kể đến như:

• Tiết kiệm thời gian và công sức:
  Khách hàng không cần di chuyển đến bệnh viện, chờ đợi đông đúc. Nhân viên y tế đến tận nơi, chỉ mất 5 đến 10 phút để lấy mẫu.
• Chủ động lịch xét nghiệm:
  Khách hàng tự sắp xếp thời gian phù hợp, linh hoạt theo nhu cầu cá nhân.
• Phù hợp cho nhiều đối tượng:
  Dịch vụ lý tưởng cho trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ mang thai, hoặc người có bệnh lý hạn chế di chuyển.
• Đảm bảo chất lượng và tư vấn chuyên sâu:
  Kết quả xét nghiệm tại nhà có độ chính xác tương đương tại bệnh viện. Sau khi nhận kết quả, khách hàng được tư vấn chi tiết về các chỉ số, và bác sĩ có thể chỉ định thêm nếu cần.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về: Xét nghiệm PCR Cho Kết Quả Nhanh Chóng Và Chuẩn Xác

Hướng dẫn các bước cần chuẩn bị trước khi được nhân viên xét nghiệm PCR tại nhà

Để đảm bảo quá trình xét nghiệm PCR tại nhà diễn ra suôn sẻ, kết quả chính xác và nhận được nhanh chóng, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi nhân viên y tế đến lấy mẫu và trong thời gian chờ đợi kết quả. Dưới đây là các bước chuẩn bị chi tiết, dựa trên quy trình thực tế từ các đơn vị uy tín và tiêu chuẩn của Bộ Y tế Việt Nam.

Đặt lịch xét nghiệm và cung cấp thông tin:

• Liên hệ đơn vị cung cấp dịch vụ: Gọi hotline, truy cập website, hoặc sử dụng ứng dụng của các cơ sở uy tín để đặt lịch. Một số đơn vị hỗ trợ đặt lịch 24/7.
• Cung cấp thông tin cá nhân: Chuẩn bị thông tin như họ tên, số CCCD, hộ chiếu, địa chỉ chính xác, và số điện thoại để nhận kết quả.
• Thông báo tình trạng y tế: Báo trước cho đơn vị nếu bạn có triệu chứng (ho, sốt, khó thở), tiếp xúc với F0, hoặc có bệnh nền (tiểu đường, suy giảm miễn dịch). Điều này giúp nhân viên chuẩn bị thiết bị và quy trình phù hợp.
• Xác nhận thời gian: Chọn khung giờ lấy mẫu phù hợp nhiều nơi có hỗ trợ ngoài giờ hành chính. Xác nhận lại lịch hẹn để tránh nhầm lẫn.

Chuẩn bị về mặt sức khỏe:

• Tránh ăn uống hoặc vệ sinh mũi họng: Trong 1 đến 2 giờ trước khi lấy mẫu, không ăn uống, đánh răng, súc miệng, hút thuốc, hoặc xì mũi. Điều này đảm bảo mẫu dịch mũi họng không bị pha loãng, giúp kết quả chính xác hơn.
• Nghỉ ngơi trước xét nghiệm: Tránh hoạt động mạnh hoặc căng thẳng, vì trạng thái cơ thể có thể ảnh hưởng đến mẫu đặc biệt với xét nghiệm PCR chuyên sâu như viêm gan, HIV.
• Uống đủ nước: Nếu được hướng dẫn, uống nước lọc trước để cơ thể đủ ẩm, giúp việc lấy mẫu dễ dàng hơn.

Chuẩn bị nơi lấy mẫu:

• Chọn khu vực sạch sẽ trong khu vực nhà bạn, có thể là phòng khách, phòng làm việc, nơi thông thoáng: Sắp xếp một góc phòng thoáng khí, ít người qua lại. Lau sạch bề mặt bàn hoặc ghế nơi nhân viên đặt thiết bị.
• Hạn chế tiếp xúc: Đảm bảo chỉ có bạn và người cần xét nghiệm tại khu vực lấy mẫu. Người nhà nên giữ khoảng cách để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Chuẩn bị vật dụng hỗ trợ: Có sẵn khẩu trang, nước rửa tay, và khăn giấy để sử dụng trong quá trình lấy mẫu.

Chuẩn bị giấy tờ và thanh toán:

Giấy tờ tùy thân: Chuẩn bị CCCD hoặc hộ chiếu để nhân viên đối chiếu, đặc biệt nếu cần giấy chứng nhận PCR cho xuất cảnh. Thanh toán trước: Một số đơn vị yêu cầu thanh toán online qua chuyển khoản, ví điện tử, hoặc thẻ tín dụng trước khi lấy mẫu.

Hỏi về chi phí phụ: Xác nhận xem có phí di chuyển nếu ở xa trung tâm hoặc phí giấy chứng nhận không.

Đảm bảo an toàn khi nhân viên đến:

Đeo khẩu trang: Bạn và người nhà cần đeo khẩu trang, chỉ tháo khi nhân viên yêu cầu để lấy mẫu.

Giữ khoảng cách: Duy trì khoảng cách 2m với nhân viên y tế (trừ lúc lấy mẫu) để đảm bảo an toàn.

Kiểm tra nhân viên y tế: Xác minh nhân viên đến từ đơn vị uy tín đeo thẻ, mặc đồ bảo hộ, có giấy xác nhận. Nếu nghi ngờ, gọi hotline để kiểm tra.

Các bước cần làm trong thời gian chờ đợi kết quả xét nghiệm PCR tại nhà

Xác nhận thông tin nhận kết quả:

• Kênh nhận kết quả: Đảm bảo email, số điện thoại, hoặc tài khoản ứng dụng (nếu có) đã cung cấp là chính xác. Một số đơn vị xét nghiệm uy tín có thể gửi kết quả qua ứng dụng, email, hoặc tin nhắn SMS.
• Thời gian dự kiến: Kết quả thường có sau 24 giờ. Nếu cần gấp xuất cảnh, yêu cầu dịch vụ ưu tiên khi đặt lịch.
• Lưu ý về giấy chứng nhận: Nếu cần giấy chứng nhận PCR, xác nhận với đơn vị về thời gian in và gửi giấy.

Tuân thủ hướng dẫn trong khi chờ:

• Tự cách ly: Nếu bạn có triệu chứng hoặc nghi ngờ nhiễm, tự cách ly tại nhà, tránh tiếp xúc người khác để giảm nguy cơ lây lan.
• Theo dõi sức khỏe: Ghi lại các triệu chứng (nếu có) như sốt, ho, khó thở để báo cho bác sĩ khi nhận kết quả.
• Liên hệ khi cần: Nếu kết quả chậm trễ (quá 48 giờ), gọi hotline của đơn vị để kiểm tra trạng thái mẫu.

Chuẩn bị cho kết quả dương tính:

• Hiểu quy trình xử lý: Nếu kết quả dương tính (VD: COVID-19), đơn vị xét nghiệm sẽ hướng dẫn cách ly tại nhà hoặc chuyển viện. Chuẩn bị sẵn số liên hệ của y tế địa phương.
• Không hoảng loạn: Kết quả dương tính cần được xác nhận thêm (có thể làm lại PCR). Tuân thủ tư vấn của bác sĩ để điều trị kịp thời.
• Chuẩn bị vật dụng cách ly: Có sẵn khẩu trang, nước rửa tay, nhiệt kế, và khu vực cách ly riêng trong nhà.

Nhận và kiểm tra kết quả:

Kiểm tra thông tin: Khi nhận kết quả qua email hoặc tin nhắn SMS, đảm bảo tên, ngày xét nghiệm, và mã số kết quả đúng với thông tin cá nhân.

Hỏi ý kiến bác sĩ: Nhiều đơn vị cung cấp tư vấn miễn phí qua điện thoại hoặc video call để giải thích kết quả. Nếu có thắc mắc, yêu cầu giải thích chi tiết.

Lưu trữ kết quả: Lưu file PDF hoặc giấy chứng nhận để sử dụng cho di chuyển, công việc, hoặc xuất cảnh hiệu lực thường 72 tiếng.